Polikistik Over Sendromu (PCOS)
Polikistik Over Sendromu (PCOS)
Polikistik Over Sendromu (PCOS), hormonal ortam dengesizliği sonucu
yumurtlamanın bozulması ve yumurtalıklardan aşırı miktarlarda estrojen(kadınlık
hormonu) ve buna bağlı olarak androjen (erkeklik hormonu) salgılanmasıdır.
İlk adet gördüğü günden itibaren devam eden adet gecikmeleri; çene altı
,göbek çevresi ve göğüs uçlarında erkek tipi tüylenme; aşrı kilo alma ya da
kilo verememe; gebe kalamama ya da zor veya geç gebe kalma şeklinde karşimiza
çıkan PCO, çoğu zaman insülin direncinin de eşlik etmesiyle metabolik bir hastalık olarak tüm vücudu
etkileyebilmektedir.
Bu klinik belirtiler eşliğinde ultrasonografide tam olarak gelişemeyen ve
çatlayamayan yumurtaların oluşturduğu tipik inci kolye görünümünün olması,
laboratuvar bulgusu olarak ise serbest testesteron ve/veya diğer androjenlerde
artış, insüllin direncinde artma, AMH seviyesinde yükselme, LH /FSH oranında
artış gibi bulgular bir araya geldiğinde PCOS tanısı konulmuş olur.
PCOS, tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Diet ,exersiz ve ilaçlarla
insülin direncinin azaltılması, hormonal olmayan ilaç tedavileri (inositol
gibi), hormonal ilaç tedavisi (hormon tedavisi grubundaki hastaların tedavisi,
çocuk isteyip istememe durumlarına göre planlanır) medikal tedavi seçenekleri
arasındadır. Cerrahi bir yöntem olarak _laparoskopik bilateral ovarian drilling
– yöntemi de seçili PCOS hastalarında uygulanabilmektedir, bu yöntemde
yumurtalıklara küçük delikler açılarak kısır döngü kırılmaya çalışılır.
Hormonal tedavi verilecek PCOS hastaları eğer çocuk istemiyorsa amaç adet
düzenini sağlamak ve tüylenmeyi kontrol altına almak olmalıdır. Çünkü uzun
süreli adet görmeyen kadınlarda östrojen tek başına hakim hormon olarak rahim
kanseri ve meme kanseri riskini artırır. Bunun için de estrojen ve buna bağlı
olarak androjen düzeylerini düşüren doğum kontrol hapları kullanılır. Bu sayede
hem adet düzeni sağlanır ve rahim ve meme kanseri riski azalır hem de tüylenme
sorunu çözülmüş olur. Doğum kontrol hapı kullanamayan veya kullanmak istemeyen
kadınlarda rahim ve meme dokusunun korunmasına yönelik olarak adet düzeninin
belirli aralıklarla progesteron hormonu verilmesi yoluyla sağlanması gerekir.
Çocuk isteği olan PCOS hastalarında ise tedavinin amacı insülin direncini
düşürmek ve yumurtlamayı sağlamaktır. Polikistik overli kadınların bir kısmında
haplarla yumurtlama sağlanarak çocuk sahibi olmalarına yardımcı olunabilirken.
bir kısım hastada da bu haplar yeterli olmamaktadır. Bu noktada iğnelerle
yumurtlatma işlemi gerçekleştirilmeye çalışılır. En fazla 6 ay ilaç veya iğne
ile yumurta gelişimine rağmen gebelik olmaz ise tüp bebek tedavisi gündeme
gelebilir.
PCOS tanısı alan hastalarıma şunu özellikle belirtmek isterim ki PCOS demek
yumurtalıkların çalışmaması demek değildir, çalışan ama diğer kadınlara göre
daha yavaş çalışan yumurtalıklarınız var demektir, yani hiçbir zaman umudunuzu
yitirmeyelim...